Εξάμηνο: 5ο εξάμηνο

Στο 5ο εξάμηνο οι φοιτητές θα επιλέξουν μια από τις τρείς Κατευθύνσεις Σπουδών. Συγκεκριμένα από: Τηλεπικοινωνίες & Δίκτυα (Τ&Δ), Συστήματα Λογισμικού & Δεδομένων (ΣΛΔ) και Υπολογιστικές Υποδομές & Υπηρεσίες (ΥΥΥ). Πέραν των 3 μαθημάτων κορμού, στο τρέχον εξάμηνο οφείλουν να παρακολουθήσουν: δύο υποχρεωτικά μαθήματα (ΥΠΚ) της κατεύθυνσης που επέλεξαν και ένα μάθημα Επιλογής (Ε) από τα διαθέσιμα όλων των κατευθύνσεων.

Ψηφιακές Επικοινωνίες

Μαθησιακά Αποτελέσματα

Ο κύριος μαθησιακός στόχος είναι η μελέτη των τεχνικών ψηφιακής διαμόρφωσης και αποδιαμόρφωσης σε τηλεπικοινωνιακά συστήματα βασικής ζώνης και διέλευσης ζώνης στενού φάσματος. Επίσης το μάθημα καλύπτει τον υπολογισμό της επίδοσης των ψηφιακών διαμορφώσεων σε δίαυλο επικοινωνίας με αθροιστικό λευκό Gaussian θόρυβο (additive white Gaussian noise, (AWGN)) και διάλειψη (fading). Τέλος γίνεται μία εισαγωγή της μετάδοσης πολλαπλών φερόντων OFDM.

Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος ο φοιτητής / τρια θα είναι σε θέση:

 

•        Έχει εξοικειωθεί με τις μεθόδους μετάδοσης και λήψης ψηφιακών τεχνικών σε βασική ζώνη και διέλευση ζώνης.

•        Έχει εξοικειωθεί με τις έννοιες ASK, BFSK, M-FSK, BPSK, DPSK, M-PSK, M-QAM.

Να υπολογίζει αναλυτικά την  πιθανότητα σφάλματος των ψηφιακών διαμορφώσεων σε κανάλι με θόρυβο και διάλειψη.

•        Να συγκρίνει τις τεχνικές ψηφιακής διαμόρφωσης ως προς το ρυθμό εκπομπής συμβόλων, την επίδοση σε θόρυβο και το φάσμα εκπομπής.

•        Να δημιουργεί προσομοιώσεις για την εύρεση της επίδοσης των ψηφιακών διαμορφώσεων   σε κανάλι με θόρυβο και διάλειψη.

 

Περιεχόμενα

  • Εβδομάδα 1η. Μετάδοση δεδομένων σε βασική ζώνη: Κωδικοποίηση πηγής, Δέκτης προσαρμοσμένου φίλτρου (matched filter) και συσχετιστή (correlator)
  • Εβδομάδα 2η. Μετάδοση δεδομένων σε βασική ζώνη: Φάσμα εκπομπής με φίλτρα, Raised Cosine φίλτρα για μηδενική διασυμβολική παρεμβολή.
  • Εβδομάδα 3η. Πιθανότητα σφάλματος για σηματοδοσία Μ-PAM σε θόρυβο AWGN.
  • Εβδομάδες 4 – 5. Ψηφιακές διαμόρφωσεις διέλευσης ζώνης: ASK, FSK, M-FSK, PSK, DPSK, M-PSK. Επίδοση σφάλματος συμβόλου σε θόρυβο AWGN.
  • Εβδομάδα 6η. Ψηφιακή διαμόρφωση διέλευσης ζώνης Μ-QAM. Επίδοση σφάλματος συμβόλου σε θόρυβο AWGN.
  • Εβδομάδα 7η. Ψηφιακή διαμόρφωση και αποδιαμόρφωση OFDM.
  • Εβδομάδα 8η. Τηλεπικοινωνιακά συστήματα: Ισοδύναμη θερμοκρασία θορύβου ενός δέκτη, Υπολογισμός Link Budget.
  • Εβδομάδες 9 – 10. Κωδικοποίηση Καναλιού: Συνελικτικοί Κώδικες, Συνάρτηση Μεταφοράς, Πιθανότητα Σφάλματος.
  • Εβδομάδα 11. Επίδοση ψηφιακών διαμορφώσεων σε κανάλια με διάλειψη (fading).

Προτεινόμενα Συγγράμματα

  • Καραγιαννίδης Γ. (2009): Τηλεπικοινωνιακά Συστήματα, Εκδόσεις Τζιόλα.
  • Bernard Sklar, (μετάφραση Νικόλαος Μήτρου) (2011): Ψηφιακές Επικοινωνίες & CD, Εκδόσεις Παπασωτηρίου.

Πρόσθετη Βιβλιογραφία

  • Proakis J. & Salehi Μ. & μετάφραση Καρούμπαλος Κ. & Ζέρβας Ε. & Καραμπογιάς Σ. & Σαγκριώτης Ε. (2002): Συστήματα Τηλεπικοινωνιών (μεταφρασμένο), Εκδόσεις Εθνικό & Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών.­
  • Ψηφιακές Επικοινωνίες, Andy Bateman, Εκδόσεις Τζιόλα.
  • Διαμόρφωση και Μετάδοση Σημάτων, Παναγιώτης Κωττής, Εκδόσεις Τζιόλα
  • Rice M. (2008): Ψηφιακές Επικοινωνίες (μεταφρασμένο), Εκδόσεις Τζιόλα.
  • Proakis, J. (2000): Digital Communications, 4th Edition, McGraw Hill.

Πολιτικές και Διαχείριση Ασφάλειας

Μαθησιακά Αποτελέσματα

Ο σκοπός του μαθήματος είναι η είναι η εξοικείωση των φοιτητών με τις έννοιες της γνωστικής περιοχής της ασφάλειας πληροφοριακών συστημάτων και η απόκτηση γνώσεων, εμπειριών και δεξιοτήτων εφαρμογής των πολιτικών και τεχνικών διαχείρισης ασφάλειας πληροφοριών.

Σ’ αυτό το πλαίσιο, οι μαθησιακοί στόχοι του μαθήματος είναι, μετά από την επιτυχημένη ολοκλήρωση του μαθήματος, ο/η φοιτητής/τρια να είναι ικανός/η:

  • να κατανοεί το πρόβλημα της ασφάλειας πληροφοριών ως πρόβλημα διαχείρισης και την αναγκαιότητα των συστημάτων διαχείρισης ασφάλειας πληροφοριών.
  • να γνωρίζει τις βασικές έννοιες της ασφάλειας πληροφοριών, της ανάλυσης κινδύνων, της επιχειρησιακής συνέχειας, της διαχείρισης περιστατικών ασφάλειας και της μέτρησης της ασφάλειας πληροφοριών.
  • να αναλύει και να αξιολογεί κινδύνους ασφάλειας πληροφοριών χρησιμοποιώντας τη μεθοδολογία του προτύπου ISO/IEC 27005:2011.
  • να σχεδιάζει συστήματα διαχείρισης, πολιτικές ασφάλειας πληροφοριών, σχέδια επιχειρησιακής συνέχειας, σχέδια ανάκαμψης από καταστροφή και διεργασίες μέτρησης της ασφάλειας πληροφοριών και να τεκμηριώνει τις σχετικές επιλογές του/της.

Περιεχόμενα

  • Εισαγωγικά θέματα: Το πρόβλημα της ασφάλειας πληροφοριών, ανάγκη προστασίας των πληροφοριών, πλαίσιο προστασίας πληροφοριών, πρότυπα και προτυποποίηση, βασικές έννοιες της ασφάλειας πληροφοριών.
  • Συστήματα διαχείρισης ασφάλειας πληροφοριών: Η ασφάλεια πληροφοριών ως πρόβλημα διαχείρισης, βασικές έννοιες και αναγκαιότητα συστημάτων διαχείρισης ασφάλειας πληροφοριών, η σειρά προτύπων ISO 27k, το πρότυπο ISO/IEC 27001:2013.
  • Ανάλυση, εκτίμηση και διαχείριση κινδύνων: Η έννοια του κινδύνου, η διαχείριση κινδύνων ως μεθοδολογία, το πρότυπο ISO/IEC 27005:2011.
  • Οργανωσιακό πλαίσιο ασφάλειας πληροφοριών: Πολιτικές ασφάλειας, ιεραρχία πολιτικών, σκοπιμότητα ύπαρξης, πολιτική ασφάλειας πληροφοριών, θεματικές πολιτικές, άλλα στοιχεία του οργανωσιακού πλαισίου, επιθυμητά χαρακτηριστικά πολιτικών, κύκλος ζωής πολιτικών, αρμοδιότητα ανάπτυξης πολιτικών.
  • Διαχείριση περιστατικών ασφάλειας: Βασικές έννοιες – Κύκλος ζωής περιστατικού – Εμπλεκόμενοι, σκοπός και στόχοι της διεργασίας διαχείρισης περιστατικών ασφάλειας, τύποι περιστατικών, ομάδα αντιμετώπισης περιστατικών, φάσεις της διεργασίας διαχείρισης περιστατικών.
  • Επιχειρησιακή συνέχεια και ανάκαμψη από καταστροφή: Βασικές έννοιες, αναγκαιότητα σχεδιασμού επιχειρησιακής συνέχειας, τύποι σχεδίων και σχέσεις μεταξύ τους, η διεργασία σχεδιασμού ανάκαμψης από καταστροφή, ύψος επένδυσης.
  • Μέτρηση της ασφάλειας: Βασικές έννοιες, τύποι μετρικών ασφάλειας, η διεργασία μέτρησης της ασφάλειας.

Προτεινόμενα Συγγράμματα

  • Σ. Κάτσικας (2014), Διαχείριση Ασφάλειας Πληροφορικών, ΠΕΔΙΟ, Αθήνα.
  • Σ. Γκρίτζαλης, Δ. Γκρίτζαλης, Σ. Κάτσικας (2003), Ασφάλεια Δικτύων Υπολογιστών, ΠΑΠΑΣΩΤΗΡΙΟΥ, Αθήνα.
  • Σ. Κάτσικας, Δ. Γκρίτζαλης, Σ. Γκρίτζαλης (2004), Ασφάλεια Πληροφοριακών Συστημάτων, ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΝΕΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ ΜΟΝ. ΕΠΕ, Αθήνα.

Πρόσθετη Βιβλιογραφία

Επιπλέον, στον Eύδοξο αναρτώνται σε ηλεκτρονική μορφή άρθρα, οπτικοακουστικό υλικό διαλέξεων και διαδικτυακές διευθύνσεις για χρήσιμες πληροφορίες καθώς και ασκήσεις για την εξάσκηση των φοιτητών/τριών. Παρουσιάζονται μελέτες περίπτωσης, παραδειγματικά προβλήματα και μέθοδοι επίλυσης αυτών.

Τεχνητή Νοημοσύνη

Μαθησιακά Αποτελέσματα

Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος ο φοιτητής / η φοιτήτρια θα είναι σε θέση:

  • να εξηγεί θεμελιώδεις έννοιες όπως: πράκτορας, χώρος καταστάσεων, αναζήτηση ως μοντέλο σκέψης, επίλυση προβλημάτων, ευριστικές μέθοδοι, αναπαράσταση γνώσης με λογική.
  • να επιλέγει αλγόριθμο για την επίλυση προβλημάτων αναλόγως των χαρακτηριστικών του χώρου καταστάσεων,
  • να αποτιμά τη χρησιμότητα και αδυναμίες εναλλακτικών αλγορίθμων και τεχνικών για να αυξήσει την υπολογιστική αποτελεσματικότητα επίλυσης προβλημάτων.
  • να μοντελοποιεί προβλήματα ως προβλήματα αναζήτησης, επίλυσης περιορισμών και λογικής.

με στόχο να κατασκευάζει αποδοτικές μεθόδους επίλυσης προβλημάτων.

Περιεχόμενα­

  • Εισαγωγικά στοιχεία (στόχοι, βασικές αρχές και ιστορία)– Νοήμονες πράκτορες.
  • Αλγόριθμοι τυφλής αναζήτησης και εξερεύνησης: breadth-first search, uniform-cost search, depth-first search, depth-limited search, iterative deepening depth-first search, bi-directional search.
  • Ευριστικοί αλγόριθμοι αναζήτησης και ευριστικές συναρτήσεις: greedy best-first search, A*-search
  • Τοπική Αναζήτηση: hill-climbing, simulated annealing, local beam search, genetic algorithms
  • Προβλήματα Ικανοποίησης Περιορισμών: Μέθοδοι και τεχνικές επίλυσης.
  • Αναπαράσταση γνώσης και συμπερασμός με Λογική.

Προτεινόμενα Συγγράμματα

  • Stuart Russel and Peter Norvig. Artificial Intelligenc­e: A Μodern Approach, Prentice Hall, 2nd edition (2003). http://aima.cs.berkeley.edu/. Το βιβλίο έχει εκδοθεί στα Ελληνικά από τις εκδόσεις Κλειδάριθμος με τον τίτλο «Τεχνητή Νοημοσύνη: Μια σύγχρονη προσέγγιση». http://aima.uom.gr/.
  • Ι. Βλαχάβα, Π. Κεφαλά, Ν. Βασιλειάδη, Φ. Κόκκορα και Η. Σακελαρίου. Τεχνητή Νοημοσύνη. Εκδοτικός οίκος «Β. Γκιούρδας Εκδοτική – Μονοπρόσωπη ΕΠΕ». http://aibook.csd.auth.gr.
  • Άλλο σχετικό υλικό που βρίσκεται στην ιστοσελίδα του μαθήματος.

Πρόσθετη Βιβλιογραφία

Επιπλέον, στον Eύδοξο αναρτώνται σε ηλεκτρονική μορφή άρθρα, οπτικοακουστικό υλικό διαλέξεων και διαδικτυακές διευθύνσεις για χρήσιμες πληροφορίες καθώς και ασκήσεις για την εξάσκηση των φοιτητών/τριών. Παρουσιάζονται μελέτες περίπτωσης, παραδειγματικά προβλήματα και μέθοδοι επίλυσης αυτών.