Π.Μ.Σ. Ηλεκτρονικής Μάθησης
Μαθήματα Προγράμματος Σπουδών

Στόχος

Το μάθημα αποσκοπεί στη μελέτη και επίλυση προβλημάτων που αφορούν τη σχεδίαση συστημάτων αλληλεπίδρασης χρηστών με υπολογιστικά συστήματα. Πιο συγκεκριμένα, οι φοιτητές θα μπορέσουν να κατανοήσουν θέματα ευχρηστίας λογισμικού (software usability), σχεδίασης διεπιφανειών εφαρμογών πολυμέσων και υπερμέσων, αξιολόγησης διαδραστικών συστημάτων (interactive systems evaluation), και να αποκτήσουν δεξιότητες σχετικές με τη σχεδίαση, ανάπτυξη και αξιολόγηση εφαρμογών υπερμέσων (multimedia applications) γενικού σκοπού, αλλά και ειδικού σκοπού όπως συστημάτων ηλεκτρονικής μάθησης και εφαρμογών κοινωνικής δικτύωσης.

Περιεχόμενα

• Ανάλυση ανθρώπου ως χρήστη υπολογιστικού συστήματος: Γνωσιακά μοντέλα, γραφική κωδικοποίηση, προσοχή και μνήμη, αναπαράσταση και οργάνωση γνώσης.
• Νοητικά μοντέλα, και ιδεατών μοντέλων χρήστη.
• Τεχνολογίες αλληλεπίδρασης: Συσκευές εισόδου/εξόδου, στυλ αλληλεπίδρασης, απ’ ευθείας χειρισμός, παραθυρικά περιβάλλοντα, συστήματα υποστήριξης συνεργασίας, εικονική πραγματικότητα.
• Μεθοδολογίες σχεδίασης διαδραστικών συστημάτων: Χρηστοκεντρική σχεδίαση, συγκέντρωση απαιτήσεων ευχρηστίας, ανάλυση εργασιών.
• Μέθοδοι περιγραφής διαλόγου και σχεδίαση διεπιφανειών εφαρμογών διαδικτύου.
• Σχεδιασμός συστήματος – Ιεραρχική Ανάλυση Εργασιών.
• Υλοποίηση Πρωτοτύπου.
• Μέθοδοι & τεχνικές αξιολόγησης ευχρηστίας διαδραστικών εφαρμογών.
• Aξιοποίηση σχεδιαστικών προτύπων για συστήματα αλληλεπίδρασης ανθρώπου-μηχανής (design patterns).
• Τρόποι υποστήριξης χρηστών – συγγραφή εγχειριδίων χρήσης, Online help agents.
• Διαδραστικά συστήματα ειδικού σκοπού όπως συστήματα συνεργασίας μέσω υπολογιστή, συστήματα υποστηρικτικών τεχνολογιών για άτομα με ειδικές ανάγκες, συστήματα ηλεκτρονικής μάθησης και εφαρμογές κοινωνικής δικτύωσης.

Στόχος

Ο Εκπαιδευτικός Σχεδιασμός (Educational Design) αποτελεί την βασική λειτουργία της επιστημονικά τεκμηριωμένης και συστηματικής σχεδίασης, υλοποίησης, αξιολόγησης και επανασχεδίασης κάθε παιδαγωγικής και εκπαιδευτικής καινοτομίας (από ατομικές μαθησιακές εμπειρίες (learning experiences) μέχρι μαθησιακά περιβάλλοντα (learning environments)) και ο ρόλος του Ειδικού Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού (educational/instructional designer) αποτελεί, διεθνώς, ένα από τα πλέον περιζήτητα επαγγέλματα στο χώρο της εκπαίδευσης και κατάρτισης.

Σε αυτό το πλαίσιο, οι μαθησιακοί στόχοι του μαθήματος είναι, μετά από την επιτυχημένη ολοκλήρωση του μαθήματος, ο/η φοιτητής/τρια να είναι ικανός/η:

• να κατανοεί και να ερμηνεύει το θεωρητικό υπόβαθρο του εκπαιδευτικού σχεδιασμού
• να αναλύει και να αξιολογεί τις βασικές επιλογές του μοντέλου εκπαιδευτικού σχεδιασμού ADDIE
• να εφαρμόζει τις βασικές αρχές αποτελεσματικού εκπαιδευτικού σχεδιασμού παιδαγωγικών και εκπαιδευτικών καινοτομιών υποστηριζόμενων από ψηφιακές τεχνολογίες, όπως τα Μαζικά Ανοικτά Διαδικτυακά Μαθήματα (MOOCs) και η Αντεστραμμένη Διδασκαλία (Flipped Classroom)
• να κατανοεί και να αξιολογεί το ρόλο της ανάλυσης των εκπαιδευτικών δεδομένων (educational data) στην λήψη αποφάσεων σχετικών με τον εκπαιδευτικό σχεδιασμό
• να σχεδιάζει και να δημιουργεί μια τεκμηριωμένη πρόταση εκπαιδευτικού σχεδιασμού.

Περιεχόμενα

• Εκπαιδευτικός Σχεδιασμός: Εννοιολογική αποσαφήνιση του όρου, βασικές έννοιες και αρχές του Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού
• Το Μοντέλο Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού ADDIE: Περιγραφή του μοντέλου ADDIE και πως υλοποιείται. Ανάλυση των Φάσεων του Μοντέλου ADDIE και ορισμός των βασικών συστατικών τους.
• Ανάλυση Αναγκών Εκπαιδευομένων και Ανάλυση Μαθησιακού Περιβάλλοντος
• Μαθησιακοί Στόχοι και Αξιολόγηση Επίτευξης Μαθησιακών Αποτελεσμάτων
• Επιλογή Στρατηγικών Διδασκαλίας και Υποστήριξης της Μάθησης
• Ψηφιακά Εργαλεία Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού
• Μαζικά Ανοικτά Διαδικτυακά Μαθήματα (MOOCs): Ειδικές Απαιτήσεις Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού
• Αντεστραμμένη Διδασκαλία (Flipped Classroom): Ειδικές Απαιτήσεις Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού
• Εκπαιδευτικά Δεδομένα για την Υποστήριξη Λήψης Εκπαιδευτικών Αποφάσεων
• Αναλυτική Διδασκαλία και Μάθησης (Teaching and Learning Analytics) για την υποστήριξη του Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού

Στόχος

Στόχος του μαθήματος είναι οι εκπαιδευόμενοι να αναπτύξουν τις απαραίτητες ικανότητες για την
επιλογή, προσαρμογή, ανάπτυξη, σύνθεση και χρήση εκπαιδευτικού υλικού και πόρων κατάλληλων για
την υποστήριξη μικτής ή/και εξ ολοκλήρου διαδικτυακής εκπαίδευσης.

Αυτό το μάθημα εξετάζει διάφορους τύπους ψηφιακού εκπαιδευτικού υλικού που χρησιμοποιούνται στα περιβάλλοντα ψηφιακής μάθησης. Οι εκπαιδευόμενοι θα κατανοήσουν πώς μπορούν να επιλέγουν εκπαιδευτικό υλικό, να συνθέτουν εκπαιδευτικούς πόρους καθώς και να αναπτύσσουν τους δικούς τους αξιοποιώντας σύγχρονα εργαλεία γρήγορης ανάπτυξης ψηφιακού (πολυμεσικού) εκπαιδευτικού υλικού. Οι εκπαιδευόμενοι με το πέρας του μαθήματος θα μπορούν να δημιουργούν και διαχειρίζονται εκπαιδευτικούς πόρους που μπορούν να αξιοποιηθούν τόσο μέσα σε τάξεις όσο και σε περιβάλλοντα μάθησης από απόσταση.

Περιεχόμενα

• Αρχές που διέπουν τον σχεδιασμό και την ανάπτυξη ψηφιακών εκπαιδευτικών πόρων
• Αξιοποίηση εργαλείων γρήγορης ανάπτυξης ψηφιακών εκπαιδευτικών πόρων
• Κριτήρια αξιολόγησης ποιότητας ψηφιακών εκπαιδευτικών πόρων
• Οργάνωση και σχεδιασμός ψηφιακών μαθημάτων σε πλατφόρμες ηλεκτρονικής μάθησης.
• Διαδικτυακές κοινότητες διαμοιρασμού εκπαιδευτικών πόρων, όπως το OER Commons
• Βασικές αρχές διαχείρισης των πνευματικών δικαιωμάτων

Στόχος

Στόχος του γνωστικού αντικειμένου είναι η ανάπτυξη θεωρητικών και εφαρμοσμένων γνώσεων, που αφορούν στις σύγχρονες θεωρίες μάθησης και τα διδακτικά μοντέλα για τη σχεδίαση, ανάπτυξη, εφαρμογή και αξιολόγηση περιβαλλόντων ηλεκτρονικής μάθησης (eLearning/eL). Ειδικότερα με το αντικείμενο αυτό επιχειρείται i) να ερμηνευτεί το φαινόμενο της μάθησης μέσα από την εξέταση των επιστημονικών θεωρήσεων, ώστε να προσδιοριστούν οι αρχές, οι μέθοδοι σχεδίασης των θεωριών αυτών σε περιβάλλοντα eL (στρατηγικές, τεχνικές) ii) να αναδειχθεί η σχέση και η εφαρμογή των θεωριών με τα διδακτικά μοντέλα σε περιβάλλοντα eL iii) να αναπτυχθούν διδακτικές προσεγγίσεις για την υλοποίηση και την αξιολόγηση λύσεων σε περιβάλλοντα eL.

Περιεχόμενα

• Εισαγωγή στη μάθηση με την υποστήριξη της τεχνολογίας. Στο πλαίσιο του γνωστικού αντικειμένου εξετάζεται η συμπεριφοριστική, η γνωστική προσέγγιση και οι κατασκευαστικές θεωρίες (γνωστικός και κοινωνικός εποικοδομητισμός) με έμφαση σε διδακτικές προσεγγίσεις για περιβάλλοντα eL.
• Μπιχεβιορισμός (Behαviorismus): αρχές, προϋποθέσεις μάθησης, περιορισμοί, μέθοδοι, στρατηγικές. Κοινωνικογνωστικά Μοντέλα Μάθησης. Η Κοινωνικογνωστική Θεωρία Μάθησης (Socio-cognitive learning theory) (μεθοδολογικές & διδακτικές προσεγγίσεις βάση των μοντέλων αυτών σε περιβάλλοντα eL).
• Γνωστική θεώρηση στη μάθηση: αρχές, προϋποθέσεις μάθησης, περιορισμοί, μέθοδοι, στρατηγικές, εφαρμογές. Το μοντέλο της Επεξεργασίας των Πληροφοριών. Τα εποικοδομητικά μοντέλα μάθησης: αρχές, προϋποθέσεις μάθησης, περιορισμοί, μέθοδοι, στρατηγικές, εφαρμογές. (μεθοδολογικές & διδακτικές προσεγγίσεις βάση των μοντέλων αυτών σε περιβάλλοντα eL).
• Ο κοινωνικός κονστρουκτιβισμός: αρχές, προϋποθέσεις μάθησης, περιορισμοί, μέθοδοι, στρατηγικές, εφαρμογές. Εμπλαισιωμένη μάθηση, γνωστική μαθητεία (μεθοδολογικές & διδακτικές προσεγγίσεις βάση των μοντέλων αυτών σε περιβάλλοντα eL).
• Διδακτικά μοντέλα: αρχές, μέθοδοι & στρατηγικές, διδακτικές ενέργειες, ρόλοι.
  • Merrill’s First Principles of Instruction
  • Discovery Learning
  • Bloom ‘s taxonomy
  • Gagne΄ 9 Events of Instruction
  • ADDIE instructional design model
  • Dick and Carey Systems Approach Model
  • Kemp instructional design model
  • Kirkpatrick’s four-level model Project Method
  • ASSURE model
  • Cognitive Apprenticeship
  • Cognitive Flexibility Theory (Rand Spiro)
  • Inquiry Teaching
  • Problem Based Learning
• Αξιολόγηση και αυθεντική αξιολόγηση: τύποι αξιολόγησης και εφαρμογές σε περιβάλλοντα eL.

Στόχος

Οι ψηφιακές τεχνολογίες θεωρείται ότι μπορούν να αποτελέσουν το βασικό εργαλείο για τον μετασχηματισμό των σημερινών εκπαιδευτικών πρακτικών, και κατ’επέκταση των αντίστοιχων εκπαιδευτικών πολιτικών, προκειμένου να ανταποκριθούν στις σύχρονες προκλήσεις για αναβαθμισμένες μαθησιακές εμπειρίες και αποτελεσματικότερα εκπαιδευτικά συστήματα σε όλα τα επίπεδα (Σχολική Εκπαίδευση, Ανώτερη Εκπαιδευση, Επαγγελματική Κατάρτιση).  Αυτό, όμως, απαιτεί σε βάθος κατανόηση των απαιτήσεων για την παιδαγωγική αξιοποίηση των ψηφιακών τεχνολογίων και την διευρυμένη ένταξη τους στην εκπαιδευτική πράξη από όλους τους εμπλεκόμενους επαγγελματικούς ρόλους: εκπαιδευτικοί, ηγέτες εκπαιδευτικών οργανισμών, υπεύθυνοι εκπαιδευτικού σχεδιασμού, μηχανικοί σχεδίασης ψηφιακών εκπαιδευτικών εργαλείων.

Ο σκοπός του μαθήματος είναι να μελετήσει το ρόλο των ψηφιακών τεχνολογιών για την υποστήριξη παιδαγωγικών και εκπαιδευτικών καινοτομιών στην διδασκαλία, την μάθηση και την αξιολόγηση της μάθησης τόσο σε τυπικά όσο και σε μη-τυπικά εκπαιδευτικά περιβάλλοντα.

Σε αυτό το πλαίσιο, οι μαθησιακοί στόχοι του μαθήματος είναι, μετά από την επιτυχημένη ολοκλήρωση του μαθήματος, ο/η φοιτητής/τρια να είναι ικανός/η:

• να κατανοεί και να αναλύει γιατί οι ψηφιακές τεχνολογίες θεωρούνται βασικό εργαλείο για τον μετασχηματισμό των σημερινών εκπαιδευτικών πρακτικών και κατ’επέκταση των αντίστοιχων εκπαιδευτικών πολιτικών, προκειμένου να ανταποκριθούν στις σύχρονες προκλήσεις για αναβαθμισμένες μαθησιακές εμπειρίες και αποτελεσματικότερα εκπαιδευτικά συστήματα σε όλα τα επίπεδα (Σχολική Εκπαίδευση, Ανώτερη Εκπαιδευση, Επαγγελματική Κατάρτιση),
• να εφαρμόζει ψηφιακές τεχνολογίες για την υποστήριξη της δικής του μάθησης και να αναστοχάζεται σχετικά με τις δικές του μαθησιακές εμπειρίες,
• να αναλύει και να αξιολογεί ποιές ψηφιακές τεχνολογίες είναι κατάλληλες για την υποστήριξη παιδαγωγικών και εκπαιδευτικών καινοτομιών στην διδασκαλία, την μάθηση και την αξιολόγηση της μάθησης τόσο σε τυπικά όσο και σε μη-τυπικά εκπαιδευτικά περιβάλλοντα,
• να σχεδιάζει και να δημιουργεί μια τεκμηριωμένη πρόταση τεχνολογικά υποστηριζόμενης παιδαγωγικής και εκπαιδευτική καινοτομίας και να εξηγεί και να τεκμηριώνει την αποτελεσματικότητα και την καταλληλότητα της προτεινόμενης καινοτομίας.

Περιεχόμενα

Το μάθημα είναι οργανωμένο με βάση έξι βασικά θέματα των ψηφιακών τεχνολογιών που υποστηρίξουν την διδασκαλία, την μάθηση και την αξιολόγηση της μάθησης:

• Γιατί Ψηφιακές Τεχνολογίες στην διδασκαλία, την μάθηση και την αξιολόγηση της μάθησης:
  • τι υποστηρίζει η θεωρία?
  • ποιές είναι οι βασικές παιδαγωγικές και εκπαιδευτικές καινοτομίες στην διδασκαλία, την μάθηση και την αξιολόγηση της μάθησης σε ανταπόκριση των σύχρονων προκλήσεων για αναβαθμισμένες μαθησιακές εμπειρίες και αποτελεσματικότερα εκπαιδευτικά συστήματα σε όλα τα επίπεδα (Σχολική Εκπαίδευση, Ανώτερη Εκπαιδευση, Επαγγελματική Κατάρτιση)?
• Ποιές είναι οι βασικές τάσεις για την επιτάχυνση της υιοθέτησης ψηφιακά υποστηριζόμενων παιδαγωγικών και εκπαιδευτικών καινοτομιών σε εκπαιδευτικούς οργανισμούς
• Ποιές είναι οι σημαντικότερες προκλήσεις που επιβραδύνουν την υιοθέτηση ψηφιακά υποστηριζόμενων παιδαγωγικών και εκπαιδευτικών καινοτομιών σε εκπαιδευτικούς οργανισμούς
• Ποιές είναι οι κυρίαρχες εξελίξεις στις ψηφιακές τεχνολογίες που υποστηρίξουν την διδασκαλία, την μάθηση και την αξιολόγηση της μάθησης:
  • τεχνολογίες που ήδη χρησιμοποιούνται: Open Educational Resources, Course Management Systems, Virtual and Remote Labs, Social Media, Makerspaces, 3D Printing, Robotics, Mobile Apps, Digital Games
  • τεχνολογίες που αναμένεται να χρησιμοποιηθούν στο άμεσο μέλλον: Augmented and Virtual Reality, Educational Data Analytics, Wearable Technologies & Internet of Things, Blockchain
• Ποιές είναι οι ικανότητες που πρέπει να έχουν οι εκπαιδευτικοί για την αποτελεσματική ένταξη των ψηφιακών τεχνολογιών στην διδασκαλία, την μάθηση και την αξιολόγηση της μάθησης ?
• Πως αξιολογείται η ψηφιακή ετοιμότητα εκπαιδευτικών οργανισμών ?
  

Στόχος

Στόχος του γνωστικού αντικειμένου είναι η ανάπτυξη θεωρητικών και εφαρμοσμένων γνώσεων για την εκπαίδευση ενηλίκων και τη διεξαγωγή ενός προγράμματος Εκπαίδευσης η-Εκπαιδευτών (e-Trainers Training/eTsT) στο πλαίσιο της Ηλεκτρονικής Μάθησης (eLearning/eL).

Με το αντικείμενο αυτό επιχειρείται:

1. η εισαγωγή στην εκπαίδευση ενηλίκων και τη δια βίου μάθηση.
2. η ανάλυση, ο σχεδιασμός, η ανάπτυξη, η υλοποίηση και η αξιολόγηση ενός εννοιολογικού πλαισίου για ένα εφαρμοσμένο πρόγραμμα Εκπαίδευσης η-Εκπαιδευτών, ώστε οι φοιτητές να αποκτήσουν γνώσεις και αποτιμήσιμες δεξιότητες (knowledge, skills, competencies) στη διαχείριση ανάλογων παρεμβάσεων eTsT (e-training, e-tutoring, e-courses, e-delivering).

Ειδικότερα στο γνωστικό αντικείμενο Εκπαίδευση η-Εκπαιδευτών (e-Trainers Training/ eTsT) θα εξεταστεί:

• i. η Εισαγωγή στην Eκπαίδευση Eνηλίκων και η δια βίου μάθηση, αξιοποιώντας τα ελληνικά και τα διεθνή δεδομένα.
• ii. το Θεωρητικό πλαίσιο στην εκπαίδευση ενηλίκων
• iii. η Ανάλυση του πλαισίου του eTsT με έμφαση στα χαρακτηριστικά, το προφίλ, τις ανάγκες, τα κίνητρα, την αυτο-αποτελεσματικότητα, το κέντρο ελέγχου και τις στάσεις των eTs (e-trainers characteristics, e-learners profile, needs, motivation, self-efficacy, locus of control, attitudes) καθώς και η ανάλυση των συνθηκών και των προϋποθέσεων για την η-εκπαίδευση (conditions, prerequisites for e-courses, skills for eTsT, verbal non-verbal communication, feedback and interpersonal skills).
  iv. ο Σχεδιασμός του eTsT με έμφαση στον καθορισμό των μαθησιακών στόχων, την αντιστοίχιση των μαθησιακών αποτελεσμάτων, την οριοθέτηση του εκπαιδευτικού περιβάλλοντος και τη σχεδίαση ενός εννοιολογικού πλαισίου ανάπτυξης ηλεκτρονικών μαθημάτων με έμφαση στις καλές πρακτικές (learning objectives/outcomes, training program preparation, conceptual frameworks, best practices, e-training environment).
• v. η Ανάπτυξη μιας μεθοδολογικής προσέγγισης για το eTsT, αξιοποιώντας το επιστημονικό πλαίσιο του γνωστικού και του κοινωνικού κονστρουκτιβισμού και των αρχών της συνεργατικής μάθησης με έμφαση στη Μάθηση βασισμένη στο Πρόβλημα, την Αυτο-Κατευθυνόμενη Μάθηση, τη Διερευνητική Μάθηση και τις Κοινότητες Πρακτικής (learning process, learning theory: Problem based Learning, Self-Directed Learning, Ιnquiry-based Learning, Communities of Practices, MOOCs & training methods: self-paced learning, roles, interaction, collaboration, σε LMS, VLE).
• vi. η Εφαρμογή-Υλοποίηση του eTsT (deliver e-trainig/e-course, e-tutoring for small/large groups, presentation skills, manage performance).
• vii. η Αξιολόγηση του eTsT (evaluation and assessment methods).

Περιεχόμενα

• H εκπαίδευση ενηλίκων και η δια βίου μάθηση, αξιοποιώντας τα ελληνικά και τα διεθνή δεδομένα – η μεθοδολογία έρευνας στην εκπαίδευση ενηλίκων.
• Oι βασικές θεωρίες μάθησης ενηλίκων
• O ρόλος του εκπαιδευτή ενηλίκων, τα επαγγελματικά προσόντα και την πιστοποίηση
• H εκπαίδευση η-εκπαιδευτών στην Ηλεκτρονική Μάθηση (eLearning/eL). Η οργάνωση της εκπαίδευσης στη βάση του A.D.D.I.E. Model: ανάλυση πλαισίου, παρουσίαση των στόχων και του θεωρητικού υπόβαθρου του αντικειμένου για την επίτευξη της εκπαίδευσης η-εκπαιδευτών στην eL.
• Tο IT πλάισιο του eTsT με έμφαση στα χαρακτηριστικά, το προφίλ, τις ανάγκες, τα κίνητρα, την αυτο-αποτελεσματικότητα, το κέντρο ελέγχου και τις μαθησιακές προτιμήσεις των eTs (e-Trainers skills/competencies in managing eL programs, e-learners profile, individual differences/personalized learning, needs, motivation/ARCS Model, self-efficacy believes, self-esteem, locus of control, learning preferences, cognitive/learning styles, personalized learning, multiple intelligence). Θα αναλυθεί επίσης το θέμα των στάσεων (social attitudes) σε περιβάλλοντα eL με έμφαση στο μοντέλο ΤΑΜ (Technology Acceptance Model) σε ΙΤ context.
• Oι συνθήκες και οι προϋποθέσεις για την η-εκπαίδευση (conditions, prerequisites for e-courses, skills for eTsT, verbal non-verbal communication, feedback and interpersonal skills, active listening, lurking, interaction and collaboration, team building, teaching in small groups).
• Oι μαθησιακοί στόχοι, αντιστοιχίζονται τα μαθησιακά αποτελέσματα των ηλεκτρονικών μαθημάτων (learning objectives/outcomes, training program preparation, conceptual frameworks, best practices, lesson plans, educational scenarios, e-training environment).
• Tο eTsT σε διαφορετικά ψηφιακά περιβάλλοντα (learning process, learning theory: Project Based Learning, Self-Directed Learning, Communities of Practices, MOOCs) μέσω ποικίλων προσεγγίσεων (training methods: self-paced learning, roles, collaborative scripts, web 2.0, LMS, VLE).
• Τρόποι υλοποίησης ενός προγράμματος eTsT (deliver e-trainig/e-course, e-tutoring for small/large groups, presentation skills, manage performance).
• Μέθοδοι αξιολόγησης ενός προγράμματος eTsT (evaluation and assessment methods, authentic assessment, feedback, reflection, questionnaires).

Στόχος

Οι εκπαιδευτικοί στόχοι του μαθήματος είναι:

• Να αναδείξει το σημαντικό ρόλο που παίζουν οι υποστηρικτικές τεχνολογίες στην εκπαίδευση ατόμων με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες ώστε να αναπτύξουν την προσωπικότητά τους.
• Να βελτιώσει όσο είναι δυνατό τις δεξιότητές τωνατόμων με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες για να είναι ομαλή η ένταξή τους στη σχολική τάξη και μετέπειτα στο ευρύτερο κοινωνικό σύνολο, ως ισότιμα και ενεργά μέλη.
• Να πραγματοποιηθεί παρουσίαση και εξάσκηση με τις τεχνολογίες που μπορούν να αξιοποιηθούν για την εκπαίδευση ατόμων με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, δηλαδή ατόμων που έχουν δυσκολία μάθησης και προσαρμογής, εξαιτίας σωματικών, διανοητικών, ψυχολογικών, συναισθηματικών και κοινωνικών ιδιαιτεροτήτων.
• Να γίνει αναφορά στις αρχές και μεθόδους Καθολικής Σχεδίασης στην τάξη καθώς και στις διεθνείς τυποποιήσεις και πρότυπα προσβασιμότητας.

Περιεχόμενα

• Ανάλυση αναγκών μαθητών με αναπηρία:
  • αισθητηριακή (όραση, ακοή, αφή),
  • κινητική (μετακίνηση, δεξιότητα, τέντωμα/φτάσιμο)
  • γνωσιακή (νοητικέςλειτουργίες-επικοινωνία)
• Εργαλεία διάγνωσης δυσκολιών μάθησης και προσαρμογής ατόμων με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες
• Οδηγίες ΚαθολικήςΣχεδίαση για Μάθηση
• Εφαρμογή της σχεδίασης για όλους για προσβασιμότητα εκπαιδευτικού περιεχομένου
• Διεθνείς τυποποιήσεις και πρότυπα προσβασιμότητας και χρηστικότητας
• Εργαλεία αποτίμησης και αξιολόγησης προσβασιμότητας ιστοθέσεων
• Ορισμοί, κατηγοριοποίηση και λειτουργικά χαρακτηριστικά
• Τεχνικές, συσκευές και λογισμικό προσβάσιμης αλληλεπίδρασης – Υποστηρικτικές Τεχνολογίες Πληροφορικής για μαθητές με: τύφλωση, χαμηλή όραση, κώφωση, βαρηκοΐα, που χρησιμοποιούν συστήματα Εναλλακτικής ή Επαυξητικής και Επικοινωνίας, γλωσσική αναπηρία, κινητική αναπηρία άνω άκρων, δυσλεξία, ΔΕΠΥ στο φάσμα αυτισμού.
• Εξάσκηση στη χρήση Υποστηρικτικών Τεχνολογιών για μαθητές με αναπηρία και εφαρμογών λογισμικού προσβασιμότητας.

Στόχος

Στόχος του γνωστικού αντικειμένου «Μεθοδολογία Εκπαιδευτικής Έρευνας» είναι η ανάπτυξη θεωρητικών και εφαρμοσμένων γνώσεων για την παροχή των βασικών εργαλείων πρακτικών μεθόδων στον χώρο της εκπαίδευσης στο πλαίσιο της ηλεκτρονικής μάθησης (eLearning/eL). Αυτά αναπτύσσονται και αξιολογούνται με τη χρήση κατάλληλων στατιστικών μεθόδων και στατιστικών πακέτων. Ξεκινώντας ο σπουδαστής μαθαίνει να αναγνωρίζει πιθανά προβλήματα και να κατανοεί τα κριτήρια της επιλογής στη μεθοδολογία που πρέπει να ακολουθήσει για την συλλογή δεδομένων, την ανάλυση τους, τις διάφορες ερμηνείες των αποτελεσμάτων καθώς και την παρουσίαση τους μέσω της συγγραφής ενός προτεινόμενου ερευνητικού σχεδίου εργασίας (project/paper). Μέσω παραδειγμάτων της θεωρίας και με τη χρήση διάφορων στατιστικών εργαλείων όπως μεθόδων συλλογής δεδομένων αλλά και στατιστικών πακέτων ανάλυσης ο σπουδαστής εφοδιάζεται ώστε να εφαρμόσει όλα τα παραπάνω στη μελέτη της δικής του έρευνας.

Με το αντικείμενο αυτό επιχειρείται να δοθούν στους συμμετέχοντες τα αναγκαία εφόδια για το σχεδιασμό και την εκπόνηση υψηλής ποιότητας επιστημονικών εργασιών στο χώρο της ηλεκτρονικής μάθησης με έμφαση στις κοινωνικές επιστήμες και στις επιστήμες της αγωγής. Ειδικότερα επιχειρείται η κατανόηση των μεθοδολογιών έρευνας στην ανάπτυξη δεξιοτήτων σχεδιασμού μέσω της δυνατότητα πραγματοποίησης ερευνητικών έργων. Έμφαση θα δοθεί στην ανάπτυξη δεξιοτήτων πραγματοποίησης ποιοτικής και ποσοτικής έρευνας αλλά και σε δεξιότητες συγγραφής επιστημονικών άρθρων και διατριβών.

Ειδικότερα με το γνωστικό αντικείμενο «Μεθοδολογία Εκπαιδευτικής Έρευνας» ο σπουδαστής θα είναι σε θέση:

• α. να περιγράφει τις έννοιες και τις διαδικασίες της εκπαιδευτικής έρευνας,
• β. να κατανοεί τα διάφορα είδη της έρευνας, τον εντοπισμό ερευνητικών προβλημάτων στην εκπαίδευση και στην ηλεκτρονική μάθηση,
• γ. να διατυπώνει ερευνητικά ερωτήματα και υποθέσεις,
• δ. να εξηγεί τα διάφορα είδη των ερευνητικών σχεδίων,
• ε. να εφαρμόζει τις διάφορες μεθόδους συλλογής δεδομένων,
• στ. να οργανώνει και να παρουσιάζει δεδομένα με τη χρήση διαφορετικών μεθόδων,
• ζ. να συγγράφει ένα ερευνητικό σχέδιο εργασίας (project/paper).

Περιεχόμενα

• Εισαγωγή στο αντικείμενο «Μεθοδολογία Εκπαιδευτικής Έρευνας», στις διαφορετικές μεθόδους στην έρευνα της εκπαίδευσης: Επιπλέον μελετάται η σημασία της εκπαιδευτικής έρευνας και των στόχων της καθώς επίσης και ο σχεδιασμός της εκπαιδευτικής έρευνας.
• Μελετάται η ποσοτική προσέγγιση (φιλοσοφική και μεθοδολογική) του αντικειμένου. Στη συνέχεια αναπτύσσεται το οργανόγραμμα έρευνας από την διατύπωση του ερευνητικού προβλήματος και το θεωρητικό πλαίσιο μέχρι την επανεξέταση της προηγούμενης έρευνας και των ερευνητικών ερωτημάτων.
• Αναλύεται ο ποσοτικός σχεδιασμός η διεξαγωγή έρευνας και πειραμάτων και τα είδη ποιοτικής έρευνας. Στη συνέχεια αναπτύσσεται η αξιολόγηση και πολιτική της έρευνας, συμπεριλαμβανομένων των υλικών για τη διαπολιτισμική έρευνα, καθώς επίσης και οι μικτές μεθόδοι και η συμμετοχική έρευνα.
• Παρουσιάζεται η οργάνωση και η παρουσίαση ποιοτικών δεδομένων, η ανάλυση περιεχομένου, η κωδικοποίηση, (αφηγήσεις, συζητήσεις και ομιλίες), και η θεμελιωμένη θεωρία μεθόδων δειγματοληψίας. Αναπτύσσεται ο τρόπος ανάπτυξης μιας επιστημονικής εργασίας και ο τρόπος που γίνεται το review.
• Αναπτύσσονται οι μέθοδοι για την συλλογή δεδομένων στην εκπαιδευτική έρευνα: ερωτηματολόγια, συστηματικές παρατηρήσεις, συνεντεύξεις, συμμετοχική παρατήρηση. Παρουσιάζονται προτεινόμενες εργασίες και προτεινόμενα θέματα για την επιστημονική εργασία που πρέπει να αναπτυχθούν και να παρουσιάσουν στο τέλος του εξαμήνου. Επιπλέον παρουσιάζονται πραγματικές περιπτώσεις με demo experiments.
• Εισαγωγή στην ερευνητική μεθοδολογία (ορισμός προβλήματος, διατύπωση υποθέσεων, σχεδιασμός έρευνας, κλπ), είδη δεδομένων, κλίμακες μέτρησης, πίνακες & διαγράμματα. Παρουσίαση πραγματικών περιπτώσεων (case studies).
• Μελετάται ο τρόπος που τα θεωρητικά αποτελέσματα αποτιμώνται σε μετρήσεις και μεταβλητές. Αναπτύσσεται ο σχεδιασμός των ερωτηματολογίων με τη χρήση μεταβλητών οι δοκιμές που χρειάζονται και ο τρόπος αξιολόγησης αυτών.
• Εισαγωγικές έννοιες στις κατανομές δειγματοληψίας, ανάπτυξη της εκτιμητικής και διερεύνηση σχέσεων μεταξύ μεταβλητών (πίνακες συνάφειας, ανάλυση διακύμανσης, απλή συσχέτιση). Ανάπτυξη εφαρμογών στο πρόγραμμα SPSS/R και αναλύεται ο τρόπος σύνταξης ερευνητικής πρότασης-συγγραφής της έκθεσης των αποτελεσμάτων συνδυάζοντας το θεωρητικό και πρακτικό υπόβαθρο.
• Αναλύονται οι βασικές έννοιες της επαγωγικής στατιστικής. Μελετούνται τα διαστήματα εμπιστοσύνης, οι έλεγχοι υποθέσεων η συσχέτιση, η γραμμική παλινδρόμηση και η ανάλυση διακύμανσης (ΑΝΑΔΙΑ-ΑΝΟVA-MANOVA). Στη συνέχεια αναπτύσσονται εφαρμογές με χρήση του προγράμματος SPSS/R για την δημιουργία και αξιολόγηση σεναρίων στην μεθοδολογία της εκπαιδευτικής έρευνας.
• Εξέταση-Παρουσίαση των επιστημονικών εργασιών.

Προτεινόμενα Θέματα

Δείτε τα προτεινόμενα θέματα μεταπτυχιακών διπλωματικών εργασιών στον Λεύκιππο.

Ενδεικτικές Κατευθύνσεις Διπλωματικών Εργασιών

1. Εκπαιδευτική Τεχνολογία (Educational Technology)
2. Εκπαίδευση Ενηλίκων (Adult Education)
3. Σχολική Ηγεσία (School Leadership)
4. Εκπαίδευση STEM (STEM Education)
5. Ειδική Αγωγή (Special & Inclusive Education)