Κλιματική Αλλαγή, Νέες Τεχνολογίες και Logistics
(Climate Crisis, ICT and Logistics)

Εκπαιδευτικοί στόχοι

Ο κλάδος των Logistics και η διαχείριση της εφοδιαστικής αλυσίδας αποτελεί ένα από τα βασικά πεδία στρατηγικής σημασίας για την Ελλάδα με σημαντικές προοπτικές ανάπτυξης, ο οποίος όμως σύμφωνα με τον ITF Transport Outlook (2019) έχει σημαντικές επιπτώσεις στην ενέργεια, στο περιβάλλον και στην κλιματική αλλαγή. Όσον αφορά την απασχόληση στον κλάδο, πρόσφατη έκθεση (2020) σχετικά με τις μελλοντικές θέσεις απασχόλησης, υπογραμμίζει τη σημασία της διαχείρισης της εφοδιαστικής αλυσίδας ως ένα από τα κύρια επαγγέλματα που απαιτούνται για την ικανοποίηση των απαιτήσεων της 4ης βιομηχανικής επανάστασης.

Το μάθημα περιλαμβάνει την επισκόπηση της βιομηχανίας logistics και της εφοδιαστικής αλυσίδας. Αναλύεται η σημασία και ο οικονομικός αντίκτυπος της διαχείρισης της αλυσίδας εφοδιασμού και η κατανόηση των προκλήσεων και των ευκαιριών στο πλαίσιο της εφοδιαστικής αλυσίδας σε τοπικό, εθνικό και διεθνές επίπεδο. Επίσης έμφαση δίνεται στην επίδραση της εφοδιαστικής αλυσίδας στην κλιματική αλλαγή και στο ρόλο των νέων τεχνολογιών για την μείωση των επιπτώσεων της.

Ως αποτέλεσμα της παρακολούθησης αυτού του μαθήματος, ο/η φοιτητής/τρια θα είναι σε θέση να:

1. Περιγράψει το πεδίο εφαρμογής και τη διάρθρωση της εφοδιαστικής αλυσίδας.
2. Εξηγήσει τον στρατηγικό και επιχειρησιακό προγραμματισμό που σχετίζεται με τη δημιουργία και τη λειτουργία μιας υψηλής αξίας, αειφόρου εφοδιαστικής αλυσίδας.
3. Προσδιορίσει τις επιπτώσεις στο περιβάλλον και στην κατανάλωση ενέργειας που σχετίζονται με τη διαχείριση των κρίσιμων λειτουργιών της εφοδιαστικής αλυσίδας.
4. Αναπτύσσει πρότυπα και να αναλύει επιχειρησιακά δεδομένα για τη βέλτιστη λήψη αποφάσεων λαμβάνοντας υπόψη τις επιπτώσεις σε κοινωνία, περιβάλλον και στην κλιματική αλλαγή.
5. Εφαρμόσει τις βασικές θεωρίες και τεχνικές ανάλυσης για την ανάπτυξη στρατηγικών πράσινης εφοδιαστικής αλυσίδας σε πραγματικές συνθήκες

Περιεχόμενα

• Κλιματική Αλλαγή και Εφοδιαστική Αλυσίδα – Βασικές Έννοιες I
  • Ορισμός και πεδίο εφαρμογής των αλυσίδων εφοδιασμού – Σύντομο ιστορικό της εφοδιαστικής και της διαχείρισης της αλυσίδας εφοδιασμού
  • Ο ρόλος της εφοδιαστικής αλυσίδας στην οικονομία
  • Συμβολή της εφοδιαστικής αλυσίδας σε μακροοικονομικό και μικροοικονομικό επίπεδο
  • Σημαντικές τάσεις και προκλήσεις στην εφοδιαστική και τη διαχείριση της αλυσίδας εφοδιασμού
• Κλιματική Αλλαγή και Εφοδιαστική Αλυσίδα – Βασικές Έννοιες II
  • Ανάπτυξη εταιρικής στρατηγικής και διαδικασία στρατηγικού σχεδιασμού
  • Διαφορετικές στρατηγικές προοπτικές των παραγωγών, των εμπόρων λιανικής και των παρόχων υπηρεσιών logistics
  • Global Logistics (Disaggregate vs Globalisation)
  • Σύγχρονες τάσεις στη διαχείριση της εφοδιαστικής αλυσίδας (πράσινη αλυσίδα, αντίστροφη εφοδιαστική για ανακύκλωση, επαναχρησιμοποίηση και επιστροφές προϊόντων, επιπτώσεις των ηλεκτρονικών αγορών στο περιβάλλον)
  • Νέες τεχνολογίες στον κλάδο του logistics
  • Physical Internet
• Προσφορά Μεταφορικού Έργου
  • Διαμετακομιστικοί Κόμβοι, Τερματικοί Σταθμοί και Εμπορευματικά Κέντρα (Intermodal hubs, gateways, and transportation terminals) (λειτουργία, διαχείριση, οργάνωση)
  • Διευρωπαϊκά δίκτυα μεταφορών (TEN-T networks)
  • Συνδυασμένες μεταφορές και εμπορευματοποίηση (containerization)
  • Ελληνικό δίκτυο εμπορευματικών κέντρων
• Οι Λήπτες Απόφασης
  • Οικοσύστημα εφοδιαστικής αλυσίδας. Είδη σχέσεων
  • Συνεργασία μεταξύ προμηθευτών, φορτωτών και σχεδιαστών πολιτικής
  • Αξιολόγηση και χρήση νέων τεχνολογιών και υπηρεσιών από τις εταιρείες
  • Ισχυρός ανταγωνισμός μεταξύ των εταιρειών. Νέες προσεγγίσεις για την επίτευξη οριζόντιας και κάθετης ολοκλήρωσης
  • Πρότυπα για την ανάπτυξη επιτυχημένων και συνεργατικών σχέσεων
  • Κατανόηση αναγκών ληπτών απόφασης με παραδοσιακές και καινοτόμες μεθοδολογίες
  • Ομάδες εστίασης (Focus groups)
  • Σενάρια δεδηλωμένης προτίμησης με χρήση εικονικής πραγματικότητας (virtual immersive reality stated preference experiments)
  • Παιχνίδια με λήπτες απόφασης (serious gaming) για την συλλογή δεδομένων ως προς τη χρήση νέων συστημάτων διανομής εμπορευμάτων
• Δεδομένα και Πρότυπα για τη Διαχείριση της Εφοδιαστικής Αλυσίδας Ι
  • Τεχνητή νοημοσύνη/Μηχανική Μάθηση
  • Δεδομένα μεγάλου όγκου (Big Data), Επιχειρηματικές αναλυτικές μέθοδοι, εργαλεία και τεχνικές (Business Intelligence, Business Analytics)
  • Ανάλυση δεδομένων για την προσθήκη επιχειρησιακής αξίας στην εφοδιαστική
  • Blockchain
  • Internet of Things
  • Τεχνολογίες βάσει τοποθεσίας / Εικονική πραγματικότητα (Location Based technologies / Virtual reality)
  • Υιοθέτηση καινοτόμων τεχνολογιών (ICT)
• Δεδομένα και Πρότυπα για τη Διαχείριση της Εφοδιαστικής Αλυσίδας ΙΙ
  • Οικονομετρικά πρότυπα για εμπορευματικές μεταφορές
  • Μοντέλα προσομοίωσης με βάση το είδος του εμπορεύματος (Commodity based simulation model)
• Αναδυόμενες λύσεις για διανομή φορτίου  – Λειτουργία εφοδιαστικής αλυσίδας στα πλαίσια της οικονομίας διαμοιρασμού
  • Αυτόνομα οχήματα
  • Truck platooning
  • Crowd logistics
  • Νέα Επιχειρηματικά Μοντέλα (Business Models)
• Βιώσιμα σχέδια διαχείρισης της εφοδιαστικής αλυσίδας σε αστικές περιοχές (Sustainable Urban Logistics Plan -SULPs)
  • Στρατηγική ανάπτυξη του μεταφορικού συστήματος και βιώσιμα σχέδια διαχείρισης της εφοδιαστικής αλυσίδας σε αστικές περιοχές για την υλοποίηση βιώσιμων λύσεων, μέτρων και πολιτικών
  • Μεθοδολογία ανάπτυξης και εφαρμογής νέων επιχειρηματικών μοντέλων (business models)
  • Προώθηση βιώσιμων λύσεων που μεγιστοποιούν τα περιβαλλοντικά, κοινωνικά και οικονομικά οφέλη των υπηρεσιών καινοτομικής κινητικότητας
• Green Considerations in Supply Chain Management
  • Περιβάλλον και κλιματική αλλαγή
  • Μείωση των επιπτώσεων των εμπορευματικών μεταφορών στο περιβάλλον μέσα από:
    • μείωση της ζήτησης για μεταφορές εμπορευμάτων
    • προώθηση μεταφορικών μέσων λιγότερο επιβλαβείς συνέπειες για το περιβάλλον
    • εφοδιαστική της πόλης
    • βελτίωση της αποδοτικότητας των καυσίμων και μετάβαση σε εναλλακτικά καύσιμα
    • βελτίωση της αξιοποίησης της χωρητικότητας των οχημάτων
  • Συστήματα περιβαλλοντικής διαχείρισης και βιομηχανικά πρότυπα
  • Εσωτερίκευση του περιβαλλοντικού κόστους
• Industry 4.0 and Logistics
  • Η επίδραση της 4ης βιομηχανικής επανάστασης στη διαχείρισης της εφοδιαστικής αλυσίδας
  • Κυβερνο-συστήματα (Cyber-physical systems)
  • Robotics και κατανάλωση ενέργειας. Πως συμβάλλουν στη μάχη κατά της κλιματικής αλλαγής;